Opening words by

Ron Gomes Casseres

“Martie Genger is een heel bijzondere vrouw,” zei Lusette laatst tegen mij, “Je komt nooit empty-minded weg bij haar.” Eigenlijk zou ik het daarbij moeten laten: een heel bijzondere vrouw waar je nooit empty-minded van weg komt. Dat is inderdaad een steengoede beschrijving van de persoon, de vrouw, de kunstenaar, de dichter, de auteur, Martie Genger. “Je komt nooit empty-minded weg bij haar.”

 

Zo voelde ik mij ook na een recent bezoek aan haar woonhuis. Het woordje woonhuis is hier een vrije vertaling van een heel bijzonder kunstmuseum waarin overal, aan alle muren en op alle tafels en in alle kasten, kunst en persoonlijke herinneringen vrij in elkaar overgaan - èn waar ook een bed staat en in een keuken gekookt wordt. Grote fel gekleurde uitgezaagde multiplex puzzelstukken; multi-media kunstwerken die soms wel twintig jaar in de tijd en de herinnering teruggaan; blijde en droevige breiwerken en zelfs een grote installatie met daarop niet minder dan 186 gebruiksvoorwerpen uit het verleden van Curaçao. Martie dichtte dat deze gebruiksvoorwerpen “het residu vertegenwoordigen van hun verleden, afdrukken zijn van onze voorouders, ze hielpen dienstbaar mee het heden waar te maken, maar staan nu niet meer waar ze behoorden te staan.” Die installatie van Martie deed mij denken aan de titel van de expositie vandaag, “ In de Beginne … retrospectief actueel.” Ze komen uit het verleden maar zijn in het heden nog steeds actueel en relevant.

 

Martie heeft veel geëxposeerd. Ik heb negen solo-exposities geteld in Curaçao en vijf in Costa Rica, en deelname aan 30 groepsexposities in Curaçao, 9 in Costa Rica, één in Cuba en één in de VS. Veel van de werken van Martie zijn groot, heel groot. Ze hangen aan de muren en van het plafond. Dat is ook het geval met de expositie vanavond. Het is alsof Martie ons wat wilt toeschreeuwen, ons hard wakker wilt schudden, omdat wij zelf niet altijd rondom ons zien wat zij wel ziet.

 

Wat je bezig houdt en de reden waarom je nooit empty-minded weg komt is dat de essentie van elk kunstwerk van Martie een gedachte, een concept, een belevenis inhoudt. Haar kunstwerken zijn niet gemaakt omwille van de kunst of omwille van een commerciële doelstelling, maar omwille van wat Martie wilde communiceren. Het zijn evengoed communicatie middelen als kunstwerken. Dat forceert het nadenken bij elk van haar kunstwerken – probeert U maar eens de expositie vanavond te bezichtigen zonder dat U bij elk van die truien even stilstaat en in Uw gedachten deze relateert aan Uw eigen belevenissen met Uw medemens.

 

De diversiteit in het materiaal dat Martie gebruikt voor haar kunstwerken is indrukwekkend, evenals de technieken die zij daarmee moet toepassen. Dat materiaal wordt door haar gekozen naar gelang en op basis van het concept dat zij wil communiceren. Als er een gedachte gecommuniceerd moet worden dat voor haar het beste tot uitdrukking komt door een puzzelwerk, dan gaat ze eigenhandig alle houten puzzelstukken uitzagen. Dat vormingsproces kan soms weken, maanden en zelfs jaren duren omdat de techniek waarmee het materiaal bewerkt wordt – breien, zagen, lassen – zo intensief en tijdrovend is. Èn omdat die kunstwerken zo groot zijn … je vraagt jezelf ongewild af hoe lang één zo’n trui haar niet genomen zou hebben, en er zijn er meer dan vijftien.

 

Martie communiceert haar gedachten en overtuigingen niet alleen met kunstwerken maar ook met het geschreven woord. Met gedichten, zoals haar ode aan de VROUW die U binnen de Gallery kunt lezen.

En met haar boek “Kind ook gij”. Een recensent schrijft daarover: “De titel 'kind ook gij' is uit het kinderliedje 'Klokje klinkt'. Het gaat over een kind uit velen, dat bedolven wordt onder het geweld van de wereld om haar heen. Een wereld waarin een gezin door de mangel van godsdienstig fanatisme, oorlog, armoede, onverenigbaarheid van huwelijkspartners, verraad, ziekte en dood gaat, maar ook een tijd van heldenmoed, hulp in nood en de anonieme goedheid van zo velen.”

 

Geschreven wijsheden van Martie vinden we ook onder de titel van Warwarú. Een wararú is een wervelwind die onverwachts komt en gaat, maar alles wel even in beweging heeft gebracht en aan het denken gezet – net zoals de kunstwerken van Martie. Haar warwarú’s zijn in een bundel neergezet als gedachten die zich even laten vangen, maar zich niet laten vastspijkeren. Martie’s gedachten kunt U nog steeds met tussenpozen lezen in ingezonden stukken in de Amigoe en het Antilliaans Dagblad.

 

Martie is sinds 1969 woonachtig op Curaçao, met een onderbreking van 11 jaar in Costa Rica waar zij woonde en werkte. Die periode in Costa Rica heeft diepe indruk op haar gemaakt. Zij zag daar veel misstanden die zij ook in Curaçao en in andere plekken van de wereld herkent. Die beeldt zij zeer creatief uit in veelkleurige kunstwerken, en vanavond zien wij die in breiwerken die groter dan levensgroot zijn. In die breiwerken komen we mensen tegen die harteloos zijn, die eenzijdig zijn, hun nek niet durven uit te steken, of die geheel opgebruikt zijn. Het is een wereld, zegt Martie, met te veel ego’s, met mensen die te centrisch zijn, en waar onvoldoende aandacht is voor de medemens. Het zijn die concepten, die aller tijden in de mensheid voorkwamen, die Martie voor ons uitbeeldt en communiceert met die levensgrote truien in de expositie van vandaag.

 

Ik hoop van harte dat de essentie en de concepten die schuilen in de kunstwerken van Martie U zullen aanspreken. Als dat het geval is, kan ik U verzekeren dat ook U vanavond niet empty-minded weg komt van Marte en van Gallery Alma Blou. Ik wens U daarom een hele prettige maar vooral een leerzame en interessante avond toe.